Kogge – De middeleeuwen in 3D

Wat vooraf ging

In september 2000 hapt een graafmachine even ten zuiden van het polderdorp Doel een stuk uit wat een houten schip blijkt te zijn. Het schip is 21 m lang en 7 m breed.

Een paar jaar later start een multidisciplinair onderzoek van het wrak waaraan verschillende wetenschappers meewerken. Snel is het duidelijk dat het onderzoek naar de kogge voortaan de internationale norm zal zijn voor het kogge­onderzoek in het algemeen.

En dan komt de School voor scheepsmodelbouw in beeld

Twee modelbouwers van de School, Maurice Kaak en Koen De Vriese, alsook Peter Hautekiet van vzw Tolerant, zijn in opdracht van het onderzoeksteam overgegaan tot de bouw van een model van de kogge.

Zij leggen een puzzel van de door een 3D-printer gemaakte genummerde 750 stukken, met als leidraad de foto’s en de tekeningen van de opgravers van het eerste uur. Dat vergt veel van het ruimtelijke voorstellingsvermogen, maar stukje bij beetje herrijst het oude schip uit haar onderdelen.

Het model is iets meer dan 2 m lang en zit stevig verankerd in een kader dat de ervaren hand van een doorwinterde modelbouwer verraadt. Het is bovendien een unieke ervaring. Men kan moeilijk dichter bij het verborgen constructieplan van een middeleeuws schip komen dan door het maken van dit model. Het is bovendien een mooie vorm die uit het verleden te voorschijn komt. Het respect voor de bouwers van dit schip neemt met het aanbrengen van elke huidplank aIleen maar toe.

De bijdrage die de School voor Scheepsmodelbouw levert aan het onderzoek van dit middeleeuws vrachtschip is niet min. Door de bouw van dit model krijgen onderzoekers een beter inzicht in de constructie van het schip en van het type van de kogge. Het model is tevens een aanzet tot een mogelijke reconstructie.

Tot slot is het dankzij het model voor elke geïnteresseerde meteen duidelijk om wat voor schip het hier gaat: een middeleeuws vrachtschip met steile stevens.

Bron: tekst Peter Hautekiet – Ruimschoots nr. 3 – 2014